Grupa Badawcza Technologie Zgrzewania i Klejenia oraz Ochrona Środowiska
Friction Stir Welding (FSW) - Zgrzewanie tarciowe z mieszaniem materiału zgrzeiny
Ponad 20 lat doświadczenia
Friction Stir Welding to metoda zgrzewania tarciowego w stanie stałym, w której z wykorzystaniem specjalnego obrotowego narzędzia możliwe jest uzyskanie złączy o wysokich własnościach mechanicznych, wolnych od pęknięć i porowatości. Proces może być realizowany na frezarkach, specjalistycznych zgrzewarkach tarciowych oraz stanowiskach zrobotyzowanych.
Metoda FSW została opracowana i opatentowana w 1991 r. przez The Welding Institute z Wielkiej Brytanii. Centrum Spawalnictwa w Łukasiewicz – Górnośląskim Instytucie Technologicznym zajmuje się badaniami i rozwojem tej technologii od ponad 20 lat.
Łukasiewicz – Górnośląski Instytut Technologiczny Centrum Spawalnictwa oferuje:
- badania i opracowanie technologii zgrzewania tarciowego metodą FSW
- projektowanie narzędzi do zgrzewania metodą FSW
- wykonywanie elementów próbnych
- opracowywanie prototypów
- zgrzewanie niewielkich partii elementów z produkcji przemysłowej.
Technologia FSW wykorzystywana jest w zgrzewaniu:
- metali nieżelaznych: aluminium i jego stopy przerabiane plastycznie, stopy odlewnicze aluminium, miedź i stopy miedzi, magnez, tytan, nikiel, cyna, ołów
- materiałów różniących się właściwościami fizycznymi, np. Al + Cu, Al + Mg, Cu + stal
- elementów o grubości od 1,0 do 50 mm i długości do kilku metrów
- elementów konstrukcji przestrzennych bez zastosowania podpory (narzędziem bobbin-tool).
Zalety:
- konstrukcje zgrzewane wykazują znacznie mniejsze odkształcenia i wymagają mniejszych nakładów na wyrównanie powierzchni niż w przypadku spawania łukowego
- bardzo dobra przewodność elektryczna połączeń
- eliminacja konieczności ukosowania blach
- proces bezpieczny dla operatora, energooszczędny i nieszkodliwy dla środowiska (brak gazów osłonowych).
Zastosowanie praktyczne w przemyśle:
- kolejowym, np. podłogi i ściany wagonów
- stoczniowym i morskim, np. kadłuby statków, przegrody, pomosty, zwyżki
- lotniczym, np. zbiorniki paliwowe, skrzydła i kadłuby samolotów
- elektrycznym, np. łączniki elektryczne, obudowy silników elektrycznych
- budowlanym, np. panele elewacyjne z aluminium, wymienniki ciepła i klimatyzatory
- motoryzacyjnym, np. elementy silników samochodowych, karoserie samochodów osobowych, burty samochodów ciężarowych.
